موشک عظیمالجثه استارشیپ شرکت اسپیسایکس، در نهمین پرواز آزمایشی خود با چالشهای فنی روبرو شد و با وجود پیشرفتهایی نسبت به پروازهای قبلی، نتوانست تمامی اهداف ماموریت را محقق سازد. نشت سوخت و در نهایت فروپاشی، پایان این پرواز آزمایشی جسورانه بود.
پروازی با شروع امیدوارکننده
شرکت اسپیسایکس در تاریخ ۲۷ مه (به وقت محلی)، برای نهمین بار موشک عظیم استارشیپ خود را از پایگاه استاربیس در جنوب تگزاس به فضا پرتاب کرد. این ماموریت که ساعت ۳:۰۷ بامداد به وقت ایران آغاز شد، برای اولین بار استفاده مجدد قابل توجهی از سختافزار موشک را به نمایش گذاشت. دو مرحله استارشیپ طبق برنامه از یکدیگر جدا شدند و مرحله بالایی حتی موفق شد به فضا برسد که این خود پیشرفتی چشمگیر نسبت به دو پرواز اخیر این وسیله نقلیه غولپیکر محسوب میشود.
چالشها و پایان ماموریت
با این حال، اسپیسایکس در نهایت هر دو مرحله موشک را پیش از آنکه بتوانند به اهداف پروازی کامل خود دست یابند، از دست داد. طرح روشن کردن مجدد یکی از موتورهای رپتور موشک در فضا که قرار بود حدود ۳۸ دقیقه پس از پرتاب انجام شود، لغو شد. در ادامه، اسپیسایکس امید خود را برای فرود نرم مرحله بالایی از دست داد و این مرحله در نهایت بر فراز اقیانوس هند هنگام ورود مجدد به جو زمین دچار فروپاشی شد.
ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیسایکس، پس از این پرواز در حساب کاربری خود در پلتفرم ایکس نوشت: “استارشیپ به زمان خاموش شدن موتور فضاپیما که طبق برنامه تعیین شده بود، رسید. بنابراین، نسبت به پرواز پیشین پیشرفت بزرگی بود. نشتیها به از دست رفتن فشار مخزن اصلی در طول ورود مجدد به جو منجر شدند. دادههای خوب زیادی برای بررسی وجود دارد.” این اظهارات نشان میدهد که تیم مهندسی اسپیسایکس با دقت در حال بررسی دادههای این پرواز برای رفع ایرادات و بهبود طراحیهای آتی هستند.

تلاش برای آنچه “غیرممکن” به نظر میرسد
پیش از این، استارشیپ هشت بار دیگر نیز از پایگاه استاربیس به فضا پرتاب شده بود که دو پرواز اخیر آن در ۱۶ ژانویه و ۶ مارس سال جاری نتایج متفاوتی را به همراه داشتند. دن هوت از گروه ارتباطات اسپیسایکس در جریان پخش اینترنتی پرواز نهم گفت: “ما در تلاش هستیم تا کاری را انجام دهیم که به طرز غیر ممکنی دشوار است. قرار نیست با یک خط مستقیم به هدف برسیم. گفتیم که قرار است موانعی وجود داشته باشد اما دیدن استارشیپ در فضا امروز برای ما یک لحظه فوقالعاده بود. بنابراین، به تکتک افرادی که زمان، تلاش و هر چیز دیگری را برای موشک صرف کردند، تبریک میگویم.”
این سخنان نشاندهنده روحیه تسلیمناپذیر تیم اسپیسایکس در مواجهه با چالشهای توسعه فناوری فضایی است. با وجود شکستهای مکرر در پروازهای آزمایشی، هر ماموریت دادههای ارزشمندی را برای مهندسان فراهم میکند تا بتوانند به تدریج به هدف نهایی خود، یعنی ساخت یک سیستم حمل و نقل فضایی کاملاً قابل استفاده مجدد، دست یابند. این رویکرد آزمون و خطا، ویژگی بارز توسعه فناوریهای نوین در حوزه فضایی است.