سیدجواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور، در حاشیه نشست شورای سالمندان استان لرستان، نسبت به روند پرشتاب سالمندی جمعیت ایران هشدار داد و اعلام کرد که کشور در حال ورود به یکی از بحرانیترین مراحل جمعیتی خود است. به گفته او، ایران در میان پنج کشور نخست جهان از نظر سرعت ورود به مرحله سالمندی و سالخوردگی شدید قرار دارد.
روند سالمندی جمعیت ایران؛ از وضعیت نرمال تا سالخوردگی شدید
بر اساس آمارهای ارائهشده توسط حسینی، در سال ۱۳۹۵ سهم سالمندان در جمعیت جهانی ۱۲.۳ درصد و در ایران ۹.۵ درصد بوده است. اما پیشبینیها نشان میدهد که تا سال ۱۴۱۵ این رقم در جهان به ۱۶.۵ درصد و در ایران به ۱۴.۵ درصد خواهد رسید. روند افزایشی ادامه دارد و در سال ۱۴۳۰، جمعیت سالمند جهانی به ۲۱.۵ درصد و در ایران به رقم نگرانکننده ۳۱.۲ درصد خواهد رسید. این یعنی تقریباً یکسوم جمعیت کشور در آن سال سالمند خواهند بود؛ وضعیتی که تنها دو یا سه کشور در جهان با آن مواجه هستند.
ضرورت برنامهریزی ملی برای مقابله با بحران سالمندی
رئیس سازمان بهزیستی کشور تأکید کرد که اگر برای این موج سریع سالمندی برنامهریزی دقیق و جامع صورت نگیرد، ایران با بحرانهای جدی اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی روبهرو خواهد شد. او افزود: «سالمندی جمعیت نهتنها نیازمند زیرساختهای درمانی و مراقبتی گستردهتر است، بلکه باید در سیاستگذاریهای کلان کشور نیز بازنگری شود.»
پیامدهای سالمندی جمعیت؛ از فشار بر نظام سلامت تا تغییر الگوهای اقتصادی
افزایش جمعیت سالمند، پیامدهای متعددی برای کشور به همراه دارد. از جمله این پیامدها میتوان به افزایش هزینههای درمانی، نیاز به خدمات مراقبتی بلندمدت، کاهش نیروی کار جوان، تغییر در الگوهای مصرف و حتی تأثیر بر رشد اقتصادی اشاره کرد. در چنین شرایطی، توسعه خدمات حمایتی، ایجاد مراکز تخصصی سالمندان، آموزش مراقبان حرفهای و ارتقاء فرهنگ عمومی در زمینه سالمندی، از جمله اقدامات ضروری خواهد بود.
آیندهنگری در سیاستگذاری جمعیتی؛ یک ضرورت ملی
با توجه به روند شتابان سالمندی در ایران، کارشناسان حوزه جمعیتشناسی و سلامت اجتماعی بر لزوم تدوین راهبردهای بلندمدت تأکید دارند. این راهبردها باید شامل اصلاحات در نظام بازنشستگی، توسعه بیمههای مراقبتی، حمایت از خانوادهها در نگهداری سالمندان و ایجاد زیرساختهای شهری مناسب برای زندگی سالمندان باشد.

رئیس سازمان بهزیستی کشور در پایان سخنان خود، خواستار توجه جدی نهادهای تصمیمگیر به این موضوع شد و اعلام کرد که سازمان بهزیستی آماده همکاری با سایر دستگاهها برای طراحی و اجرای برنامههای جامع مقابله با چالش سالمندی است.