معاون مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر نقش محوری آموزش در مدیریت بیماری دیابت، اظهار داشت: ارتقای سطح آگاهی بیماران مبتلا به دیابت، گامی اساسی در راستای کنترل موثر این بیماری و پیشگیری از بروز عوارض جانبی آن به شمار می‌رود. هرچه دانش بیماران در مورد دیابت افزایش یابد، توانایی آن‌ها در مدیریت وضعیت خود بهبود یافته و احتمال بروز عوارض ناخواسته کاهش می‌یابد.
دکتر محمدرضا مهاجری تهرانی، با اشاره به اهمیت روزافزون مفهوم «خودمراقبتی در دیابت»، تصریح کرد: امروزه، بیماران دیابتی و خانواده‌های آن‌ها به عنوان اعضای فعال تیم درمان تلقی می‌شوند. افزایش آگاهی این افراد از ماهیت بیماری، نحوه کنترل قند خون، رژیم غذایی مناسب، اهمیت فعالیت بدنی و چگونگی مقابله با استرس، نقش بسزایی در مدیریت موفقیت‌آمیز دیابت ایفا می‌کند.
این فوق تخصص غدد و متابولیسم با تاکید مجدد بر اهمیت آموزش در زمینه دیابت، افزود: آموزش نه تنها به پیشگیری از عوارض بیماری کمک می‌کند، بلکه موجب می‌شود فرد در صورت بروز هرگونه عارضه، به سرعت به پزشک متخصص مراجعه نماید و از پیشرفت آن جلوگیری کند.
دکتر مهاجری تهرانی در تشریح نقش آموزش در کنترل قند خون گفت: نتایج تحقیقات متعدد نشان داده است که شاخص هموگلوبین A1C (میانگین قند خون سه ماهه) در بیمارانی که آموزش‌های لازم در زمینه دیابت را دریافت کرده‌اند، به طور متوسط حدود یک درصد کمتر از سایر بیماران دیابتی است. این یافته‌ها، در کنار تاثیرات شناخته شده داروها در کاهش قند خون، بر اهمیت حیاتی آموزش به عنوان یک ابزار قدرتمند در مدیریت دیابت مهر تایید می‌زند.
وی ادامه داد: بیماران آموزش دیده در زمینه دیابت، در مورد میزان و نوع مواد غذایی مصرفی، اهمیت و نحوه انجام فعالیت بدنی منظم و راهکارهای موثر برای مقابله با اضطراب و استرس، اطلاعات جامعی کسب می‌کنند. آگاهی از چگونگی مدیریت این عوامل نه تنها به کنترل قند خون کمک می‌کند، بلکه در تنظیم فشار و چربی خون نیز تاثیرات مثبتی به همراه دارد. لذا، آموزش در مورد بیماری دیابت نباید دست کم گرفته شود؛ ما باید بیاموزیم و این دانش را به دیگران نیز منتقل کنیم.
دکتر مهاجری تهرانی در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع زخم پای دیابتی به عنوان یکی از عوارض جدی دیابت پرداخت و توضیح داد: زخم پای دیابتی، با وجود اینکه یک مشکل شایع در بین بیماران دیابتی است، دارای روش‌های درمان قطعی و استاندارد است. متاسفانه، حدود 25 درصد از بیماران دیابتی در طول زندگی خود دچار این عارضه می‌شوند و از این میان، 25 درصد نیز درجاتی از قطع عضو را تجربه می‌کنند. آمارهای جهانی نشان می‌دهد که هر 20 ثانیه یک پا در جهان به دلیل دیابت قطع می‌شود. با این حال، نکته حائز اهمیت این است که تمامی موارد مرتبط با زخم پای دیابتی قابل پیشگیری است. متاسفانه، بسیاری از بیماران برای درمان این عارضه دیر هنگام به پزشک مراجعه می‌کنند و همین تاخیر، احتمال قطع عضو را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد. اگر مراجعه به پزشک در زمان مناسب صورت گیرد، می‌توان از بروز این پیامد ناگوار جلوگیری کرد.
وی تاکید کرد: هدف اصلی پزشکان در مواجهه با دیابت، پیشگیری از ایجاد زخم پای دیابتی است و در صورت بروز آن، تلاش برای جلوگیری از قطع عضو در اولویت قرار دارد. همچنین، در مواردی که قطع عضو اجتناب‌ناپذیر باشد، تلاش می‌شود تا کمترین میزان قطع عضو صورت گیرد تا بیمار در راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزمره دچار مشکل نشود. لازم به ذکر است که زخم پای دیابتی می‌تواند در سطح بسیار کم و یا با شدت و عمق زیاد ایجاد شود و تشخیص و درمان به موقع آن، نقشی حیاتی در حفظ سلامت و کیفیت زندگی بیماران دیابتی ایفا می‌کند.