گفتگوی ویژه با سردار فرجی، از حماسه مدافعان حرم تا چالش‌های سوریه
در پی تحولات اخیر در سوریه، گفتگویی را با سردار مهدی فرجی، از مشاوران ارشد نظامی که از ابتدای ظهور داعش در جبهه مقاومت حضور داشته و ناظر بر تحولات منطقه بوده است، ترتیب دادیم. ایشان که از نزدیک شاهد جانفشانی‌های رزمندگان ایرانی در دفاع از حرم اهل بیت و مقابله با تروریسم تکفیری بوده‌اند، دیدگاه‌های ارزشمندی در مورد این رویدادها ارائه می‌کنند. تجربیات سردار فرجی، از زمان انتقال کمک‌های تسلیحاتی سوریه به ایران در دوران دفاع مقدس تا نبردهای سخت با داعش، ابعاد مختلف این ماجرا را روشن می‌کند. این گفتگو، نگاهی به شرایط سوریه و عراق بین سال‌های 2011 تا 2017 و نقش جمهوری اسلامی ایران در این بحران خواهد داشت.
رهنمودهای حکیمانه مقام معظم رهبری در مورد سوریه و اهمیت آن برای جبهه مقاومت، بسیار راهگشا هستند. نظرات شما در این خصوص چیست؟
بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب در مورد سوریه، حاوی نکات بسیار ارزشمند و تحلیلی عمیق‌تر از بسیاری از تحلیلگران خبره بود. بنابراین، رهنمودهای ایشان، همچون همیشه، فصل الخطاب ماست. یکی از نکات قابل توجه در بیانات اخیر ایشان، هشدار در مورد تلاش‌های آگاهانه و ناآگاهانه برخی افراد برای دلسرد کردن مردم بود که ایشان آن را اقدامی مجرمانه دانستند. بر اساس بیانات رهبری، هیچ دلیلی برای نگرانی و دلسردی وجود ندارد.
به عنوان فردی که در مقام مشاور نظامی در سوریه و عراق حضور داشتید، شرایط سال 2011 را چگونه توصیف می‌کنید؟
سال 93 که فرماندهی تیپ را بر عهده داشتم، جزو اولین نفراتی بودم که به عراق اعزام شدم. در آن زمان، دشمن تا آستانه بغداد پیشروی کرده و داعش نیز تا 20 کیلومتری مرزهای ما مستقر شده بود. جنایات فجیع داعش و استراتژی وحشت آن‌ها بر جنگ نظامی غلبه کرده بود، تا جایی که بسیاری از مردم شمال عراق، بدون هیچ درگیری، خانه‌های خود را ترک کردند. تشکیل داعش در سوریه و سرعت پیشروی آن، نگران کننده بود و اگر مداخله ایران نبود، داعش به هدف نهایی خود یعنی ایران می‌رسید. رشادت‌های رزمندگان ایرانی و حضور بی‌باکانه آن‌ها در این نبرد، مانع پیشروی داعش شد.
به نظر شما، چرا داعش نتوانست به اهداف خود برسد؟
داعش سال‌ها برای ناامن کردن سوریه، عراق و ایران آموزش دیده بود. اما رشادت‌های حاج قاسم سلیمانی و دیگر فرماندهان جان بر کف، مانع پیشروی آن‌ها شد. هدف اصلی داعش، جمهوری اسلامی بود. با وجود تلاش‌های متعدد، حتی در مقاطعی با حضور دو گردان داعش، به لطف خداوند و جوانان غیور ایرانی، آن‌ها نتوانستند حتی یک وجب از خاک ایران را اشغال کنند. جنایات داعش غیرقابل توصیف بود. حاج قاسم سلیمانی شر داعش را از سر منطقه و جهان کم کرد. این خدمات ارزشمند، فراتر از گفته‌ها و شنیده‌هاست و حماسه‌ای تاریخ‌ساز بود.
نقش حاج قاسم سلیمانی در آن زمان، به ویژه در مورد ارتش سوریه که امروز مقاومت چندانی از خود نشان نمی‌دهد، چگونه بود؟
حاج قاسم سلیمانی شخصیتی کاریزماتیک و کاردان بود. ایشان از ظرفیت مردم سوریه استفاده کرده و سازماندهی جوانان سوری را بر عهده گرفتند. همکاری و هماهنگی ارتش سوریه با کمک ایشان، بسیار ارزشمند بود. اما در طول این ده سال، نفوذ دشمن در ارتش سوریه افزایش یافت و باعث سستی و انفعال برخی از نیروهای آن شد. در کنار حاج قاسم، سردارانی چون قاآنی و همدانی نیز حضور داشتند که رشادت‌های مثال‌زدنی از خود نشان دادند.
کیفیت حضور ایرانی‌ها در سوریه در آن روزها چگونه بود؟
حضور جوانان و فرماندهان در سوریه، نشان از ایمان و عشق به خدا و جهاد داشت. این جوانان بدون هیچ چشمداشتی و حتی بدون گواهی مأموریت رسمی، در راه خدا جان خود را فدا کردند. همچنین، افراد با نفوذی مانند پزشکان، با وجود مشکلات فراوان، به صورت داوطلبانه به سوریه رفتند. با وجود مشکلات فراوان، از کمبود غذا گرفته تا موارد دیگر، این رزمندگان ایرانی، بی‌وقفه و با شجاعت در مقابل دشمن ایستادند. حدود 90 درصد از رزمندگان ایرانی در سوریه زیر 30 سال سن داشتند و 10 درصد باقی مانده، پیشکسوتان جنگ بودند که تجربیات خود را به اشتراک می‌گذاشتند. این آمار، نشان از غیرت و شجاعت جوانان ایرانی دارد.
درباره کمک‌های دولت سوریه به ایران در زمان جنگ تحمیلی بفرمایید.
من شخصاً در سال 65، در بحبوحه عملیات کربلای 5، در فرودگاه دزفول، مهمات ارسالی از سوی دولت سوریه را تحویل گرفتم. وزیر دفاع سوریه، با دستور حافظ اسد، شخصاً این مهمات را برای ما آورده بود. همچنین، سردار شهید حاج حسین همدانی نقل می‌کرد که حافظ اسد به بشار اسد سفارش کرده بود که تا زمانی که با ایران است، هست.
ارتش سوریه در اتفاقات اخیر چگونه عمل کرد؟
ارتش سوریه، مقاومت چندانی از خود نشان نداد. سرعت پیشروی دشمن در سوریه در سال 2011 و در وقایع اخیر، مشابه بود. عوامل متعددی در این امر دخیل هستند، از جمله تاکتیک‌ها و تجهیزات پیشرفته داعش و همچنین نفوذ دشمن در ارتش سوریه.
