اصفهان، شهر تاریخی ایران، صبح امروز دوشنبه (۲۴ آذر ۱۴۰۴) با وضعیت متفاوتی در کیفیت هوا روبرو شد. بر اساس گزارشهای رسمی، شاخص کیفیت هوای اصفهان در بیشتر مناطق کلانشهر در محدوده "قابل قبول" قرار گرفت، هرچند برخی نقاط همچنان از هوای ناسالم رنج میبرند. این گزارش تحلیلی به بررسی جزئیات وضعیت کیفیت هوای اصفهان و شهرهای اطراف آن میپردازد و عوامل تاثیرگذار بر شاخص کیفیت هوا را تبیین میکند.
[
](
)
وضعیت فعلی کیفیت هوای اصفهان: نوسان از پاک تا ناسالم
تازهترین گزارشها از اداره کل حفاظت از محیط زیست اصفهان در صبح دوشنبه (۲۴ آذر ۱۴۰۴) نشان میدهد که میانگین شاخص کیفیت هوا (AQI) در این کلانشهر عدد ۷۹ بوده و وضعیت کلی هوای اصفهان را "قابل قبول" اعلام کرده است. این ارزیابی بر پایه دادههای جمعآوری شده از ۱۷ ایستگاه سنجش فعال در سطح شهر صورت گرفته است. با این حال، بررسی دقیقتر ایستگاههای مختلف پایش کیفیت هوای اصفهان از نوسانات قابل توجهی حکایت دارد:
مناطق با هوای قابل قبول: ایستگاههای خیابان ۲۵ آبان (۷۶)، خیابان انقلاب (۸۲)، پارک زمزم (۵۶)، بزرگراه خرازی (۹۴)، دانشگاه صنعتی (۶۸)، رودکی (۶۰)، رهنان (۷۷)، سپاهانشهر (۵۷)، خیابان فرشادی (۷۲)، فیض (۸۴)، کاوه (۶۹)، ولدان (۷۱) و هزار جریب (۵۴) همگی در محدوده "قابل قبول" قرار دارند و ساکنان این مناطق میتوانند بدون نگرانی از هوای اصفهان بهرهمند شوند.
نقطه پاک در اصفهان: ایستگاه میرزا طاهر با ثبت عدد ۴۱ AQI، تنها منطقه با هوای "پاک" در شهر اصفهان به شمار میرود که شرایط مساعدی برای فعالیتهای خارج از منزل فراهم آورده است.
مناطق ناسالم برای گروههای حساس: کیفیت هوای اصفهان در ایستگاههای خیابان پروین (۱۰۴) و زینبیه (۱۰۹) برای افراد دارای حساسیتهای تنفسی، سالمندان، کودکان و بیماران قلبی و ریوی "ناسالم" اعلام شده است. توصیه میشود این گروهها از فعالیتهای طولانیمدت در فضای باز پرهیز کنند.
وضعیت قرمز و ناسالم برای عموم: متاسفانه، ایستگاه کردآباد با شاخص ۱۷۱ AQI در وضعیت "قرمز" و "ناسالم برای عموم افراد جامعه" قرار گرفته است که نیازمند توجه ویژه شهروندان و مسئولان است.
کیفیت هوای شهرهای اطراف اصفهان؛ طیف گستردهای از وضعیتها
در همین راستا، بررسی کیفیت هوای شهرهای اطراف کلانشهر اصفهان نیز طیف گستردهای از وضعیتها را نشان میدهد. در حالی که هوای خمینیشهر و بخشهایی از کاشان در محدوده "قابل قبول" قرار دارد، شهرهای زرینشهر، مبارکه، شاهینشهر و برخی دیگر از ایستگاههای کاشان از هوای "پاک" بهرهمند هستند که نویدبخش شرایط زیستمحیطی مطلوب در این مناطق است. اما وضعیت در قهجاورستان متفاوت است، جایی که کیفیت هوا "ناسالم برای عموم افراد جامعه" گزارش شده است و این شهر را در کنار کردآباد اصفهان، جزو مناطق با آلودگی بالا قرار میدهد.
شاخص کیفیت هوا (AQI)؛ معیاری برای تنفس و سلامت
برای درک بهتر وضعیت کیفیت هوای اصفهان و سایر مناطق، آشنایی با مفهوم "شاخص کیفیت هوا" (AQI) ضروری است. این شاخص، یک معیار جهانی است که غلظت آلایندههای مختلف موجود در هوا را به یک عدد واحد تبدیل کرده و وضعیت آلودگی را به طور ملموستری نشان میدهد. اداره کل حفاظت از محیط زیست اصفهان نیز بر اساس همین شاخص، هشدارهای لازم را صادر میکند و به شهروندان کمک میکند تا تصمیمات آگاهانهای در مورد فعالیتهای روزمره خود بگیرند.
مقیاس شاخص کیفیت هوا (AQI) به شرح زیر است:
۰ تا ۵۰: هوای پاک (Green) – ایدهآل برای همه.
۵۱ تا ۱۰۰: هوای سالم یا قابل قبول (Yellow) – مناسب برای اکثر افراد، گروههای حساس با احتیاط.
۱۰۱ تا ۱۵۰: ناسالم برای گروههای حساس (Orange) – گروههای حساس باید فعالیتهای خارج از منزل را محدود کنند.
۱۵۱ تا ۲۰۰: ناسالم برای عموم افراد (Red) – همه باید از فعالیتهای طولانیمدت در فضای باز اجتناب کنند.
۲۰۱ تا ۳۰۰: بسیار ناسالم (Purple) – زنگ خطر جدی برای سلامت عموم.
۳۰۱ تا ۵۰۰: خطرناک (Maroon) – وضعیت اضطراری، همه باید در منزل بمانند.
این شاخص معمولاً بر اساس اندازهگیری پنج آلاینده اصلی هوا شامل مونوکسیدکربن (CO)، اُزن (O₃)، دیاکسید نیتروژن (NO₂)، دیاکسید گوگرد (SO₂) و ذرات معلق با قطر کمتر از ۲.۵ میکرون (PM₂.₅) محاسبه میشود. ذرات معلق، به ویژه PM₂.₅، به دلیل اندازه بسیار کوچک خود میتوانند به عمق ریهها نفوذ کرده و عوارض جدی برای سلامتی ایجاد کنند. نظارت مستمر بر این شاخصها و تبیین وضعیت کیفیت هوای اصفهان برای حفظ سلامت عمومی و اتخاذ تدابیر لازم جهت کاهش آلودگی حیاتی است. بهبود این شرایط نیازمند برنامهریزیهای بلندمدت شهری و همکاری تمامی بخشهاست.
مطالب مرتبط
- ورود یک سامانه بارشی قدرتمند از شنبه به کشور؛ بارش گسترده برف و باران ۱۶ استان را فرا میگیرد
- کیفیت هوای تهران به وضعیت قابل قبول بازگشت: پایتخت نفسی تازه کشید
- تشدید بارندگیها هوای مازندران را ابری کرد؛ انسداد محور کندوان تا ظهر ادامه دارد
- ورود یک سامانه بارشی قدرتمند از شنبه به کشور؛ بارش گسترده برف و باران ۱۶ استان را فرا میگیرد

ریحانه قیاسی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و بااستعداد مجله خبری است که با نگاهی دقیق و تحلیلی، به پوشش رویدادهای مهم میپردازد. او با تخصص در حوزههای فرهنگی و اجتماعی، و…همواره سعی دارد تا با گزارشهای عمیق و مصاحبههای تأثیرگذار، صدای اقشار مختلف جامعه باشد.
دقت، پشتکار و علاقه فراوان ریحانه به کارش، او را به یکی از اعضای کلیدی تیم تحریریه تبدیل کرده است. او با قلمی روان و حرفهای، به بررسی مسائل روز میپردازد و مقالاتش همواره مورد توجه خوانندگان قرار میگیرد.