در حالی که شهرهای صنعتی و پرجمعیت کشور با موج جدیدی از آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند، سازمان هواشناسی از تداوم این وضعیت تا پایان هفته جاری خبر داده است. با این حال، امیدها به ورود یک سامانه بارشی جدید از روز شنبه، ۲۴ آبان‌ماه، برای بهبود کیفیت هوای کشور زنده شده است، هرچند بارش‌ها در ابتدا گسترده نخواهد بود. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا ضمن تشریح آخرین وضعیت جوی، جزئیات ورود این سامانه و تداوم پدیده آلودگی هوا را اعلام کرد.
تداوم آلودگی هوا؛ سکون جو بلای جان کلان‌شهرها
صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا سازمان هواشناسی کشور، در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرد که طی پنج روز آینده، اغلب مناطق کشور تحت تأثیر جوی پایدار قرار خواهند گرفت. این پایداری جو، به‌ویژه در ساعات اولیه روز و در مناطق شهری و صنعتی، به افزایش غلظت آلاینده‌های جوی منجر شده و کیفیت هوا را به شدت کاهش می‌دهد.
وی تأکید کرد که این شرایط جوی تا روز پنجشنبه، ۲۲ آبان‌ماه، ادامه خواهد داشت و پایتخت و سایر کلان‌شهرها نظیر اصفهان، مشهد، تبریز و کرج شاهد افت کیفیت هوا به سطح «ناسالم برای گروه‌های حساس» خواهند بود. پدیده وارونگی دما (اینورژن) که در فصول سرد سال به دفع آلاینده‌ها از سطح زمین اجازه نمی‌دهد، عامل اصلی تشدید این وضعیت نامطلوب است.
پیش‌بینی ورود سامانه بارشی جدید و بارش‌های پراکنده
ضیائیان در تشریح تحولات جوی پایان هفته اظهار داشت که از بعد از ظهر روز جمعه، ۲۳ آبان‌ماه، تغییراتی در وضعیت آب و هوایی کشور قابل مشاهده خواهد بود. در ارتفاعات زاگرس مرکزی و همچنین بخش‌هایی از شمال‌غرب کشور، افزایش ابر، وزش باد و احتمال رگبار پراکنده باران پیش‌بینی می‌شود. این روند در روز شنبه، ۲۴ آبان‌ماه، با افزایش ابر و بارش‌های پراکنده در ارتفاعات غرب و شمال‌غرب ادامه خواهد یافت، هرچند به گفته این مقام مسئول، شدت این بارش‌ها گسترده نخواهد بود و تأثیر چشمگیری بر کاهش آلودگی هوا در شهرهای بزرگ نخواهد داشت. این بارش‌ها بیشتر جنبه محلی دارند و نمی‌توانند به‌سرعت گره آلودگی‌های انباشته را باز کنند.
وضعیت هوای تهران؛ غبار محلی و تداوم آلودگی
پایتخت‌نشینان نیز با وضعیت مشابهی دست و پنجه نرم می‌کنند. بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی، آسمان تهران امروز (۲۱ آبان‌ماه) کمی ابری تا نیمه‌ابری همراه با غبار محلی خواهد بود. دمای هوای پایتخت بین ۱۱ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد در نوسان است. این مقام مسئول تأکید کرد که طی پنج روز آینده، جوی صاف تا کمی ابری بر استان تهران حاکم خواهد بود و تنها در برخی ساعات، وزش باد ملایمی پیش‌بینی می‌شود. این شرایط، در کنار سکون نسبی جو، منجر به افزایش غلظت آلاینده‌ها، به ویژه در مناطق پرتردد شهر خواهد شد و سطح هشدار زرد آلودگی هوا برای تهران و سایر مراکز صنعتی همچنان فعال است.
تأثیرات آلودگی هوا بر سلامت و توصیه‌های کارشناسی
آلودگی هوا، به ویژه در سطوح «ناسالم برای گروه‌های حساس»، خطرات جدی برای سلامت عمومی به همراه دارد. ذرات معلق و گازهای سمی می‌توانند به مشکلات تنفسی، قلبی-عروقی و حتی تشدید بیماری‌های مزمن منجر شوند. گروه‌های آسیب‌پذیر شامل کودکان، سالمندان، زنان باردار و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای تنفسی و قلبی باید مراقبت‌های ویژه‌ای به عمل آورند. کارشناسان بهداشتی در این شرایط، توصیه‌های زیر را برای حفظ سلامت شهروندان ارائه می‌دهند:
کاهش ترددهای غیرضروری: به حداقل رساندن حضور در مناطق شلوغ و پرترافیک شهری.
پرهیز از فعالیت‌های سنگین: به خصوص در فضای باز، به ویژه در ساعات اوج آلودگی (صبح زود و غروب).
استفاده از ماسک مناسب: در صورت ضرورت خروج از منزل، استفاده از ماسک‌های N95 یا FFP2 توصیه می‌شود.
مصرف مایعات و میوه‌های تازه: برای کمک به دفع سموم و تقویت سیستم ایمنی بدن.
چالش‌های مدیریت آلودگی هوا در فصول سرد
مشکل آلودگی هوا در ایران، به ویژه در کلان‌شهرها، معضلی چندوجهی است که ریشه‌های عمیقی در زیرساخت‌ها، نحوه شهرسازی، کیفیت سوخت و فرهنگ ترافیک دارد. در فصول سرد سال، پدیده وارونگی دما این چالش‌ها را تشدید می‌کند. اگرچه ورود سامانه‌های بارشی می‌تواند به صورت موقت باعث شستشوی جو و کاهش آلاینده‌ها شود، اما راهکارهای پایدارتر نیازمند عزم ملی و برنامه‌ریزی جامع است. این راهکارها شامل توسعه گسترده حمل‌ونقل عمومی پاک، نوسازی ناوگان فرسوده، ارتقاء استانداردهای سوخت، کنترل دقیق‌تر صنایع آلاینده، و گسترش فضای سبز در مناطق شهری می‌شود. تا زمانی که این اقدامات به‌طور جدی پیگیری نشوند، چالش آلودگی هوا در کشور هر ساله تکرار خواهد شد.
مطالب مرتبط
- پیش‌بینی تغییر ناگهانی هوا؛ موج سرما و بارش کشور را فرا می‌گیرد
- تداوم باران در نیمه شمالی و هشدار نفوذ گرد و خاک از غرب؛ نقشه هواشناسی کشور و توصیه‌ها
- نگاهی نو به کیفیت هوای امروز تهران
- تداوم باران در نیمه شمالی و هشدار نفوذ گرد و خاک از غرب؛ نقشه هواشناسی کشور و توصیه‌ها
ریحانه قیاسی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و بااستعداد مجله خبری است که با نگاهی دقیق و تحلیلی، به پوشش رویدادهای مهم می‌پردازد. او با تخصص در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، و…همواره سعی دارد تا با گزارش‌های عمیق و مصاحبه‌های تأثیرگذار، صدای اقشار مختلف جامعه باشد.
دقت، پشتکار و علاقه فراوان ریحانه به کارش، او را به یکی از اعضای کلیدی تیم تحریریه تبدیل کرده است. او با قلمی روان و حرفه‌ای، به بررسی مسائل روز می‌پردازد و مقالاتش همواره مورد توجه خوانندگان قرار می‌گیرد.