تعریف و چارچوب قانونی
سقط جنین غیرمجاز به هرگونه خاتمه عمدی حاملگی پیش از رسیدن جنین به سن حیات (حدود ۱۹ هفته و کمتر از ۵۰۰ گرم) گفته میشود که خارج از ضوابط پزشکی و بدون مجوز قانونی انجام شود. در ایران، تنها موارد زیر مجوز سقط قانونی دارند:
- تشخیص «تخم پوچ» یا «جنین فاقد قلب» پس از دو سونوگرافی با فاصله دو هفته
- وجود اختلالات کروموزومی و پزشکی تهدیدکننده حیات مادر
- خطر جانی برای مادر، تأییدشده توسط پزشکی قانونی
فراتر از این موارد، هر گونه اقدام برای سقط، غیرمجاز محسوب شده و مادر و مراجع انجامدهنده را با عواقب جدی مواجه میکند.
عوارض سقط جنین غیرمجاز
سقط جنین غیرمجاز میتواند منجر به مشکلات حاد و مزمن جسمی و روانی زیر شود:

- پارگی دهانه رحم یا رحم؛ استفاده از ابزار غیر استاندارد برای گشاد کردن دهانه رحم ممکن است منجر به آسیب داخلی و خونریزی شدید گردد.
- عفونتهای شدید و سپتیسمی؛ نبود استریلیته و ماندن بافت جنینی در رحم باعث آلودگی باکتریایی و شوک عفونی میشود.
- خونریزیهای ناگهانی و سقط ناکامل؛ باقی ماندن جفت یا تکههای جفت در رحم به خونریزی کنترلنشده و تشکیل پولیپ میانجامد.
- ناباروری و چسبندگیهای رحمی؛ تروما و عفونت مکرر ممکن است به چسبندگی داخلی رحم (سرویکل) و نازایی مزمن منجر شود.
- اختلالات روانی؛ احساس گناه، افسردگی پس از سقط و اضطراب ناشی از پنهانکاری خطر بروز اختلالات خلقی را افزایش میدهد.
ضرورت آگاهی و پیشگیری
برای کاهش تقاضای سقط جنین غیرمجاز و حفاظت از سلامت مادران، توجه به آموزش و دسترسی به روشهای پیشگیری مناسب بسیار کلیدی است:
- استفاده از روشهای مطمئن پیشگیری از بارداری نظیر قرصهای ضدبارداری، آییودی و کاندوم
- مراجعه به مراکز بهداشتی و مشاوره با متخصصان زنان برای انتخاب روش مناسب
جمعبندی
سقط جنین غیرمجاز نهتنها سلامت جسمانی مادر را در معرض خطر جدی قرار میدهد، بلکه تبعات روانی و اجتماعی گستردهای نیز به همراه دارد. آگاهیبخشی در مورد شرایط قانونی سقط، ارتقای دسترسی به روشهای پیشگیری و تشویق به مشاوره پیش از بارداری، گامهای اساسی برای محافظت از سلامت مادران و کاهش موارد خطرناک سقط غیرمجاز است.

ریحانه قیاسی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و بااستعداد مجله خبری است که با نگاهی دقیق و تحلیلی، به پوشش رویدادهای مهم میپردازد. او با تخصص در حوزههای فرهنگی و اجتماعی، و…همواره سعی دارد تا با گزارشهای عمیق و مصاحبههای تأثیرگذار، صدای اقشار مختلف جامعه باشد.
دقت، پشتکار و علاقه فراوان ریحانه به کارش، او را به یکی از اعضای کلیدی تیم تحریریه تبدیل کرده است. او با قلمی روان و حرفهای، به بررسی مسائل روز میپردازد و مقالاتش همواره مورد توجه خوانندگان قرار میگیرد.