معضل فروش غیرمجاز جای پارک در معابر عمومی تهران به یکی از چالشهای جدی شهروندان و مدیریت شهری تبدیل شده است. گزارشها حاکی از آن است که برخی افراد با تصرف فضای عمومی، اقدام به فروش جای پارک به قیمتهای گزاف ۱۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان میکنند که این رویه خلاف قوانین و مقررات شهری بوده و مصداق بارز تحصیل مال نامشروع است. این پدیده نه تنها به نارضایتی گسترده شهروندان انجامیده، بلکه نظم شهری و حقوق عمومی را نیز زیر سوال برده است.
از درکه تا بازار: ابعاد پنهان مافیای جای پارک در تهران
مشاهدات میدانی و گزارشهای شهروندی نشان میدهد که این پدیده در مناطقی مانند درکه و بازار تهران شیوع قابل توجهی یافته است. افراد سودجو با قرار دادن موانعی همچون حلبی، کلهقندی یا صندلی، اقدام به مسدود کردن فضای پارک عمومی میکنند. به محض نزدیک شدن خودروها، این افراد با رویی گشاده به رانندگان پیشنهاد جای پارک میدهند و پس از اتمام کار، مبالغی بین ۱۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان (و گاهی بیشتر در مناطق پرترافیکتر مانند بازار) را مطالبه میکنند. در صورت اعتراض، با برخورد تند و تهدیدآمیز مواجه میشوند که این شیوه عملکرد، شباهت فعالیت آنها را به یک شبکه سازمانیافته شبهمافیایی برای فروش جای پارک در تهران آشکار میسازد.
تخلف آشکار فروش جای پارک؛ هشدار شهرداری تهران به متخلفان
محسن رضایی، معاون شهرداری منطقه ۱۲ تهران، با تاکید بر غیرقانونی بودن فروش جای پارک در معابر، این اقدام را «تخلفی آشکار و سودجویانه» خوانده است. وی تصریح کرد که فروشندگان غیرمجاز جای پارک فاقد هرگونه مجوز قانونی بوده و اقدامات آنها خلاف صریح قوانین شهری است. رضایی از شهروندان خواست تا در صورت مشاهده چنین مواردی، موضوع را به شهرداری گزارش دهند. او همچنین به وضعیت «سامانه پارک حاشیهای» اشاره کرد و افزود که این سامانه در حال حاضر بیشتر برای موتورسیکلتها فعال است، اما شهرداری تهران برنامهریزی کرده است تا در سال آینده نسخه مخصوص خودروها را نیز در تمامی معابر ویژه راهاندازی و توسعه دهد تا بخشی از مشکل جای پارک در تهران به صورت قانونی مدیریت شود.
فروش جای پارک: تحصیل مال نامشروع و ضرورت پیگرد قانونی
از منظر حقوقی، امین فلاحنژاد، وکیل پایه یک دادگستری، تصریح میکند که هرچند فروش جای پارک به صورت مستقیم مصداق کلاهبرداری یا سرقت نیست، اما «تحصیل مال از طریق نامشروع» قلمداد میشود. وی توضیح میدهد که هر فردی بدون داشتن حق قانونی، امتیازی را که متعلق به عموم مردم است، به طور شخصی میفروشد و از آن کسب درآمد میکند. این عمل به دلیل عدم وجود مجوز و خلاف حق عمومی، قابل پیگرد قانونی است. فلاحنژاد همچنین تاکید کرد که هیچکس حق ندارد فضای عمومی معابر را که متعلق به تمامی شهروندان است، به تصرف خود درآورد؛ حتی مغازهداران نیز نمیتوانند با قرار دادن موانع، از توقف خودروها در مقابل مغازه خود جلوگیری کنند، مگر اینکه آن محل جزو مناطق ممنوعیت پارک باشد. مالکیت افراد تنها نسبت به ملک اختصاصی آنها معتبر است، نه معابر عمومی.
[
](
)
کمبود جای پارک در تهران و بسترسازی برای سودجوییهای غیرقانونی
معضل فروش جای پارک در تهران ریشههای عمیقتری دارد که مهمترین آن، کمبود فزاینده فضای پارک در پایتخت است. رشد بیرویه جمعیت، افزایش تعداد خودروها و عدم تناسب زیرساختهای شهری با این رشد، فشار زیادی بر فضای عمومی وارد آورده است. در چنین شرایطی که تقاضا برای جای پارک به شدت بالاست و عرضه قانونی محدود، بستر مناسبی برای فعالیتهای سودجویانه و غیرقانونی فروش جای پارک ایجاد میشود. برنامهریزیهای ناکافی در حوزه شهرسازی و نبود پارکینگهای عمومی کافی، این چرخه تخلف را تقویت میکند.
راهکارهای مقابله با پدیده فروش غیرمجاز جای پارک در پایتخت
مقابله با پدیده فروش غیرمجاز جای پارک در تهران نیازمند رویکردی چندوجهی و هماهنگ از سوی تمامی نهادهای مسئول است:
تشدید نظارت و برخوردهای قاطعانه: پلیس راهور و شهرداری باید با افزایش گشتهای نظارتی و اعمال قانون، با متخلفان برخورد جدی و بازدارنده داشته باشند. این برخوردها شامل جمعآوری موانع، جریمه و پیگیری قضایی عاملان فروش جای پارک میشود.
توسعه زیرساختهای پارک قانونی: گسترش و توسعه پارکینگهای طبقاتی، هوشمند و همچنین فعالسازی گسترده سامانه پارک حاشیهای برای خودروها، میتواند بخشی از نیاز به جای پارک را به صورت قانونی و کنترلشده تامین کند.
آموزش و آگاهیسازی شهروندان: اطلاعرسانی به شهروندان در خصوص حقوق قانونی خود و غیرقانونی بودن این اقدامات، و تشویق آنها به گزارش موارد تخلف از طریق سامانههای ارتباطی شهرداری و پلیس، از اهمیت بالایی برخوردار است.
با اقدام هماهنگ و جدی نهادهای مسئول و مشارکت شهروندان، میتوان امید داشت که این پدیده نامطلوب و غیرقانونی فروش جای پارک از معابر پایتخت ریشهکن شده و حقوق عمومی به صاحبان اصلی آن بازگردانده شود.
مطالب مرتبط
- پلیس تبریز دو سارق حرفهای خودرو را دستگیر کرد؛ پایان ۱۴ فقره سرقت در شهر
- مجلس به دنبال تضمین بیمه رانندگان تاکسیهای اینترنتی؛ پلتفرمها مسئول شناخته میشوند
- با اوجگیری تب خرید بلک فرایدی، کلاهبرداران آنلاین در کمین خریداران ایرانی نشستهاند
- داوری دعاوی پیمانکاری در یزد تسهیل شد

ریحانه قیاسی، یکی از خبرنگاران پرتلاش و بااستعداد مجله خبری است که با نگاهی دقیق و تحلیلی، به پوشش رویدادهای مهم میپردازد. او با تخصص در حوزههای فرهنگی و اجتماعی، و…همواره سعی دارد تا با گزارشهای عمیق و مصاحبههای تأثیرگذار، صدای اقشار مختلف جامعه باشد.
دقت، پشتکار و علاقه فراوان ریحانه به کارش، او را به یکی از اعضای کلیدی تیم تحریریه تبدیل کرده است. او با قلمی روان و حرفهای، به بررسی مسائل روز میپردازد و مقالاتش همواره مورد توجه خوانندگان قرار میگیرد.